We horen trainers en coaches vaak zeggen dat ‘nee zeggen’ makkelijk is ‘als je het maar graag genoeg wilt’.’ Child’s play. Maar klopt dat wel? Het is vooral belangrijk om te weten waarom je het wilt. Die motivatie is namelijk de drijvende kracht die het verschil maakt tussen willen en doen.
Waarom wil je afvallen?
Veel mensen beantwoorden de waarom-vraag met iets als ‘Ik wil gezond zijn’ of ‘Ik wil die bikini aan’. Oke, maar waarom wil je dat dan? Waarom is dat belangrijk voor je? Welke impact maakt deze verandering op je persoonlijke leven, je zakelijke leven en/of je hobby’s?
Er zijn hier geen goede of foute antwoorden maar je antwoord kan wel van invloed zijn op de robuustheid van je motivatie. Om dat te begrijpen duiken we even in de psychologie van motivatie.
Verschillende vormen van motivatie
Veel mensen weten dat er zoiets bestaat als intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie. Maar tussen deze vormen van motivatie zitten er nog meer. En jouw motivatievorm kan invloed hebben op hoe lang je motivatie standhoudt. Weet jij door welke vorm van motivatie jij gedreven wordt?
- Amotivatie
Je bent niet gemotiveerd om iets te doen. Deze vorm is voor het voorbeeld niet relevant want als je niet wilt afvallen hoef je dat natuurlijk niet te doen. - Externe regulatie
Je bent gemotiveerd door een straf of externe beloning die aan het doel hangt. Het nadeel van deze vorm van motivatie is dat het gedrag vervalt zodra de straf of beloning vervalt. Zo’n straf kan overduidelijk zijn, bijvoorbeeld wanneer je trainer zegt dat als je niet afvalt je 100 burpees moet doen. Maar ook subtieler zoals wanneer de dokter zegt dat je de 80 niet haalt als je niet afvalt. De dokter is zelf (als het goed is) niet degene die jou straft maar gebruikt wel die angst om je te motiveren. Het zet je misschien wel aan tot afvallen maar kan je dat vasthouden als de dreiging ver weg is/lijkt? - Geïntrojecteerde regulatie
Bij geïntrojecteerde regulatie ben je, net als bij externe regulatie, gemotiveerd door druk. Alleen is de druk in dit geval zelf opgelegd. Dit kan bijvoorbeeld komen door schaamte, schuldgevoel of trots. Hoewel deze vorm best tot actie aan kan zetten, zien we dat het vaak niet langer dan een half jaar standhoudt. Het is een vorm van motivatie die sterker geworteld is in zelfkastijding dan zelfliefde – wat het per definitie al niet (gezond) lange termijn werkbaar maakt. - Geïdentificeerde regulatie
Bij deze motivatievorm past een doel goed bij een ander doel. Bijvoorbeeld wanneer je meer eiwit eet omdat je weet dat dit helpt met jouw sportdoelen behalen. Of wanneer je aan krachttraining doet omdat je weet dat het jouw tennisspel beter maakt. Dit is de eerste vorm van motivatie die dichter bij ‘willen’ dan ‘moeten’ komt en ook op lange termijn werkbaar blijkt. - Geïntegreerde regulatie
Bij deze motivatievorm sluit het doel aan bij jouw normen en waarden. Zo kan je sporten bijvoorbeeld helemaal niet leuk vinden maar wel belangrijk voor je gezondheid. Je hoeft niet alles leuk te vinden om het vol te houden. Dingen zoals het huishouden zijn voor de meeste mensen ook niet leuk om te doen maar alsnog belangrijk. - Intrinsieke motivatie
Dit is de krachtigste motivatievorm waarbij je dingen simpelweg doet omdat je het leuk vindt. Je ziet vaak dat mensen hier naar streven. Maar de realiteit is dat het voor de meeste mensen vooral is zoals bij punt 4 en 5. Dat is overigens helemaal niet erg want dat zijn prima motivatie vormen. Bijna iedereen die ik heb getraind, die echt intrinsiek gemotiveerd was, is later zelf train(st)er geworden.
Nu je de verschillende vormen van motivatie kent is de vraag – wat moet jij ermee? Waarom is dit relevant voor jouw gewichtsverlies traject? Het antwoord op de vraag waarom je wilt afvallen lijkt voor jou misschien heel logisch; willen niet veel mensen slank(er) en gezond zijn? Omdat ‘slank’ zijn “mooier” is of “beter”? Als dat is hoe je denkt, think again.
Intrinsieke motivatie of onbewuste overtuigingen?
Een lastige topic, ‘ideaal’ gewicht. De echte vraag die je daarin aan jezelf mag stellen is ‘is het idee dat je hebt daadwerkelijk jouw idee’? Is het jouw idee dat je hebt over je ideale gewicht, dat cijfer op de weegschaal, je kledingmaat of is het wat jij denkt dat de wereld van jou verwacht? De realiteit is namelijk dat lichaamsgewicht nogal een maatschappelijke lading (en geschiedenis) heeft. En dat de westerse samenleving behoorlijk is doordrongen van theorieën, idealen en verwachtingen rondom gewicht. We zien het op televisie, social media en in onze omgeving.
Ook de stigmatisering van mensen met overgewicht kan ervoor zorgen dat je eigenlijk vooral gemotiveerd bent door externe druk en/of schaamte. En zoals je hierboven kunt lezen is dat geen sterk fundament voor lange termijn gewichtsverlies.
Daarom supporten we je om op zoek te gaan naar waarom je zo graag wilt afvallen. Kan jij bedenken waarom gewichtsverlies echt waardevol voor je is? Voor jezelf dus, los van anderen. Zou je ook nog willen afvallen op een onbewoond eiland? Dan heb je een sterk wapen in je strijd tegen verleidingen. Dan weet je waar je het écht voor doet.
Heb je moeite met de waarom-vraag? Onze trainers/coaches zijn opgeleid om jou je ‘waarom’ te helpen ontdekken. Hulp nodig bij dit essentiële onderdeel van je gewichtsverlies traject? Plan hier een vrijblijvende intake.
